Sino ba ang mga katutubo sa ating Bansa?

Katutubo ay binubuo ng isang pagbabago at pagkakaiba ng kulturang sector ng Bansang Pilipinas. Napakaraming mga taon ang nakalipas na ang mga Katutubo ay nakaranas ng matinding pag-aabuso,pagsasamantala ng sariling paniniwala at pagkawalang bahala ng Gobyerno sa mga karapatang Katutubo. At silay tinuturing ngayon na ang pinakamahirap na sector sa buong Bansa. Sa kasamaang palad,ang mga katutubo ang pinakaapekatado sa pagtaas at paglala ng kahirapan.Maraming nagsasabi na ang karapatan ng mga Katutubo ay ang sariling pamamahala,sariling pagpapalakas at pagpapalago ng kanilang mga teritoryo,gayon ang karapatan ng kanilang mga kayamanan tulad ng mga likas na yaman, kustumbre,tradisyon, sistemang kaalaman at mga kuturang kasabayan.

Ang mga katutubong grupo ay hindi lamang mayaman sa likas na yaman ngunit may mga kakaibang aking talento,pagmamahal at pagpapahalaga ng kaninalng mga paniniwala,kutura at tradisyon. Ayon sa mga ninung grupo na likas na yaman ay buhay at pag-asa ng kainlang kultura dahil tanging dito lamang umiikot ang kanilang mundo. Silay may kakayahang hindi makikita sa ibang grupong tao ditto sa buong bansa.   Karamihan sa mga katutubo ay nakatira sa kabundukan. Hindi nabibigyan ng pagkakataon na ipaglaban ang kanilang mga karapatan at paniniwala.

Sila ay hindi marunong bumasa at sumulat na naging dahilan upang sila ay abusuhin sila ng mga taga-patag na may pinag-aralan. Kadalasan sila ay naiiwang biktima ng mga makabagong paraan ng teknolohiya na sumisira sa kalikasan.

Kaya sinasabi nila sa kapag nawala ang likas na yaman ay para ding nawala ang pag-asa ng kanilang buhay.

Sa loob ng mahabang panahon ang mga katutubong grupo ay nakakaranas sa masakim na panlalait ng mga dayuhang grupo.

Sa loob ng mahabang panahon ang mga katutubong grupo ay nakakaranas sa masakim na panlalait ng mga dayuhang grupo. Ito’y naging dahilan kung bakit umiiwas ang mga katutubo sa pag-unlad ng mga aspetong ikonomiya at politika.

Diskriminasyon ay isa sa pinakapwersang dahilan sa hindi pagkapantay-pantay ng tao sa buong Mundo. Samantala, itoy nagdudulot ng pinsala na napalooban ng pamilya,komunidad at sa buong grupo ng mga katutubo. Sapagkat,maliban sa madalas na tukoy ng diskriminasyon lalo sa sa mga konektiba ng karapatanng pantao at sosyolohiya na ipinapatupad ng Indigenous People Right Act 1987. bilang pagpapatupad ng mga tungkulin ng karapatan na inihahayag.

Ang susi nito ay kilalanin ang tradisyon.klase ng pagtatanggi,masamang pinsala, rason ng ekonomiya at klaseng edukasyon ay pinagmulan ng mga panlalait ng trabo,pamumuhay at personalidad ng mga katutubo. Ayon sa mga ninuno ang diskriminasyon ay ang punot dulo ng kahirapan ng mga Lumad.

Kapatunayan ang mga panlalait ay karahasan ng pang-aagaw ng lupa at hindi pagkapantay pantay na pagkilala sa uri ng kanilang pagkatao. Samantala, ang resulta nito ay ang pagmamalagi sa kakulangan ng kaalaman,mga masamang pinsala ay pangunahing epekto sa mga katutubo habang kasama ang pagbaba ng kakayahan sa pangunahing epekto sa mga katutubo habang kasama ang pagbaba ng kakayahan sa sarili,marginalisasyon at pag-uudyok ng mga katutubong

Filipino.

Samantala, ang resulta nito ay ang pagmamalagi sa kakulangan ng kaalaman,mga masamang pinsala ay pangunahing epekto sa mga katutubo habang patuloy ang pagbaba ng kakayahan sa sarili. Ngunit sa kabila nito ang mga matatandang katutubo ay palagian nagapapahayag ng kanilang damdamin, para sa edukasyon di lamang para sa kanilang mga anak bata kundi para din sa kanilang pamayanan bilang kabuuan .